CÂU CHUYỆN THÁNG TƯ

 
 
 

1. Viết là cách nào đó làm sống lại quá khứ.

Như dòng sông trước mặt như quyển sách trên tay. Tất cả được phơi ày dàn trải với những âm sắc lâu xưa mà khi được viết thành hình giống như bức tranh, tùy người thưởng lãm sẽ xếp đặt cho nó một ý nghĩa nào đó. Đôi khi cũng trùng lấp, đồng tình như người viết nhưng lắm lúc cũng giống như trận pháo. Bất ngờ dội ngược lại phía sau, nằm ngoài dự trình người viết. Dù gì, thì viết cũng là cách bày tỏ chân thật nhất những cảm xúc của mình. Lúc viết, và chỉ khi viết, sự sáng tạo đã giúp người viết (lẫn người đọc) chắp đôi cánh để vươn cao, gắn bó với đời thường trong những thành tựu (hay đổ vỡ) bất ngờ.

Phải chăng, trung thực nhất là hai phía (viết- đọc) cùng như bơi trong một dòng sông. Dòng sông của hồi tưởng, của cuộc đời. Giữa trí nhớ và lãng quên. Giữa những khổ đau và hạnh phúc.

Tuổi trẻ của những thâp niên 60 - 70 là tuổi trẻ của một thời đại phân ly giữa ý thức và niềm tin. Sự tương tranh bùng vỡ của ý thức hệ đã đưa tuổi trẻ vào những dấn thân mới. Tôi gọi đó là thời đại của những người quả cảm, khước từ bóng đêm của quá khứ để tự khẳng định mình. Đó là những kẻ tận cùng của cuộc chiến, là những chứng nhân hào hùng của một lịch sử đau thương. Những người không bao giờ chịu chết ( nói theo đề tựa một vở kịch của Vũ khắc Khoan) dưới ánh sáng mặt trời khi đôi chân vẫn giữ thẳng người trên mặt đất trước đòn thù tàn bạo của người nhân danh chiến thắng.

* Tôi muốn nói về tuổi trẻ của một thời đại thiếu những lãnh tụ tài ba và lương thiện.Tuổi trẻ thời đại đó, đã phải bước đi bằng chính đôi chân dọ dẫm của mình trên chiều dài của một chặng đường lịch sử tối tăm. Một tuổi trẻ chợt lớn lên đã nhìn thấy quê hương mình rách bươm bởi những cắt chia từ quá khứ. Phía trước là cuộc chiến thảm khốc mà những con số tính toan đã vượt khỏi tầm tay của người trong cuộc. Đó là một trò chơi mang đầy tính chất rủi may hơn là sòng phẳng đã biến một đất nước nhỏ bé hiền hòa trở thành một phòng thí nghiệm lớn của những chủ nghĩa tương tranh. Môt đồng minh hẩm hiu đen bạc nhất trong chính sách tân biên cương của người bạn khổng lồ…

Dù sao thời đại nầy cũng là thời đại của những kẻ sau cùng. Còn lại. Sau lưng của một hậu trường lớn với nhiều nỗi đớn đau vì bão táp vẫn chưa nguôi trên đất nước có quá nhiều thương tích. Một đất nước thích quay lui vào quá khứ vàng son lừng lẫy hơn là nhìn vào sức nóng của mặt trời phía trước. Hơi lạnh của quá khứ đôi khi không đủ ấm để nhen lửa cho con người vững vàng đi tới. Tiếng súng dù ngưng nhưng không có nghĩa là hòa bình an vui sẽ đến. Con người vẫn tiếp tục bị ruồng rẫy, lẫn trốn hay săn đuổi lẫn nhau đến tận cùng trời hay cuối nẻo.

Có người gọi thời đại nầy là thời đại của những kẻ bị lưu đày. Tuổi trẻ chơi vơi trong cuộc chiến miên man bất định. Thiên đường như rạn vỡ vì trận địa mỗi lúc một lan nhanh, đạn pháo của phía bên kia đã thảng thốt rơi trong thủ đô của những ngày chói nắng. Và khi cuộc chiến ngưng. Cũng là lúc tuổi trẻ đã bị xô đẩy, lưu đày phân ly ra mọi nẻo. Biển khơi hay rừng núi đã biến thành nhữnh mộ táng không tên.

Tôi ngưỡng mộ Anh, những người trong thời đại của tôi bị thúc thủ nơi rừng sâu tăm tối. Định mệnh như khép lại mà ước mơ một ngày về …. vẫn biền biệt chưa nguôi.

Tôi ngưỡng mộ Chị, những người đàn bà can đảm, dám nhìn về phiá trước. Quên lãng những giọt nước mắt phía sau cuộc đời mình của những chuỗi ngày xuân xanh, ngơ ngác, để dõi bước theo chồng trong từng ấy những tháng năm lặng lẽ một đời người.

* Tôi nhớ về tôi. Của những ngày tháng cũ. Trong cái âm vang hỗn độn của đớn đau và tuyệt vọng. Tôi cũng vẫn nhận ra Anh, khuôn mặt của tuổi trẻ trong thời đại của chúng ta. Khuôn mặt đau thương nhưng lạnh lùng trước âu lo và sợ hãi, là biểutượng cho thế hệ đã đánh mất thiên đường. Tôi cũng vẫn nhận ra Chị, người đàn bà muôn thuở của Việt-nam, chịu đựng gian truân gồng gánh phần đời, là bàn cáo trạng cho giai đoạn Lịch sử bi ai, thống khổ.

Đó là những ngày tôi trở về Thành phố. Lặng lẽ và đìu hiu. Tôi đứng chết trân giữa lòng phố thị. Thành phố nghe buồn hơn lúc ra đi. Saigon đã mất. Như trái tim tôi đã không còn nhịp thở. Chung quanh, bỗng nghe như lạ. Không biết mưa đang về trong khu phố cũ hay chính trong lòng mình đang trào vỡ những đớn đau? Tôi bước đi trong cơn giông đang có thật trong lòng Tôi biết cùng lúc. Có bao nhiêu người cũng đang bước những bước như tôi. Với trái tim rướm máu và ngọn sóng thần đang cuồng nộ phủ vây?

 
 

Biện Thị Thanh Liêm